Czym jest ransomware? Mój komputer został zablokowany

• Co to jest ransomware?
• Skąd pochodzi oprogramowanie ransomware?
• Jak rozpoznać oprogramowanie ransomware?
• Co zrobić, gdy padnę ofiarą ransomware?
• Jak zabezpieczyć się przed atakami ransomware?
• Dlaczego firmy powinny martwić się o oprogramowanie ransomware?
• Zabezpiecz się za pomocą oprogramowania anty-ransomware

Co to jest ransomware?

Ransomware to jedna z wielu form złośliwego oprogramowania, którego działanie sprowadza się najczęściej do zablokowania dostępu do określonych danych lub całego komputera.

Oprogramowanie typu malware odmawia dostępu do danych, przejmuje kontrolę nad częścią komputera, a ofiary zmuszane są do dokonania płatności na rzecz atakującego.

Przy złośliwym oprogramowaniu tego typu, zaatakowani użytkownicy dostają szereg instrukcji, jak uiścić opłatę, aby uzyskać klucz do odszyfrowania danych. Koszty, jakie muszą ponieść przeważnie wahają się od kilkuset do kilku tysięcy dolarów, najczęściej płatnych w walucie wirtualnej, np. Bitcoin.

Najprostsze typy ransomware zakładają prostą blokadę na system operacyjny lub aplikacje, która jest stosunkowo łatwa do zwalczenia dla doświadczonych użytkowników. W przypadku bardziej zaawansowanych form tego oprogramowania, stosujących tzw. technikę kryptowirusowego wymuszenia, może dojść nawet do zaszyfrowania plików ofiary metodami kryptograficznymi, które uniemożliwią odczyt i zażądają okupu w zamian za odszyfrowanie.

Skąd pochodzi oprogramowanie ransomware?

Ransomware jest tworzony przez oszustów, którzy dysponują wiedzą na temat programowania komputerowego. Głównym zadaniem ransomware jest uzyskanie kontroli nad określonym oprogramowaniem lub całym komputerem, a celem jest zablokowanie dostępu do danych.

Oprogramowanie ransomware może „trafić” do urządzenia, np. za pomocą załącznika e-mail lub za pośrednictwem przeglądarki internetowej. Do takiego zdarzenia dochodzi, np. jeśli zdarzy ci się odwiedzić witrynę zainfekowaną tego rodzaju złośliwym oprogramowaniem lub padniesz ofiarą phishingu.

Jedną z najpopularniejszych metod ataku ransomware jest dostarczanie złośliwego oprogramowania razem ze spamem wysyłanym na skrzynki e-mail. Najczęściej są to załączniki, które trafiają do ofiary w wiadomości e-mail, podszywając się pod plik, którym użytkownicy ufają. Po pobraniu i otwarciu takiego załącznika może dojść do przejęcia komputera ofiary. Ataki są dotkliwsze zwłaszcza, jeśli zainfekowany komputer posiada wbudowane narzędzia lub dostęp do serwisów i sieci społecznościowych.

Jak rozpoznać oprogramowanie ransomware?

Zainfekowanie urządzenia ransomware objawia się najczęściej odmową dostępu do danych. Tracimy w ten sposób kontrolę nad komputerem lub określoną aplikacją, w zamian otrzymując szereg powiadomień będących instrukcjami dalszego postępowania, tj. np. dokonania płatności na rzecz atakującego.

Jednym z częstych wariantów tego ataku są próby podszycia się przez atakujących pod organy ścigania, np. policję, prokuraturę lub inną publiczną instytucję. Przy takich scenariuszach ataku, złośliwe oprogramowanie próbuje wyłudzić od ofiary opłatę, komunikując, że ta dokonała czegoś nielegalnego w sieci.

W zasadzie ransomware jest formą złośliwego oprogramowania, które nie wykrada danych z komputera, ale blokuje do nich dostęp. Działanie oprogramowania można porównać do działania przestępców, którzy napadając na bank, biorą zakładników i oczekują w zamian za ich uwolnienie pieniędzy. Całe przestępstwo odbywa się więc na terenie (komputerze) ofiary i to tutaj musi ono zostać zwalczone.

Co zrobić, gdy padnę ofiarą ransomware?

Stało się: próbujesz włączyć urządzenie lub program, a zamiast tego otrzymujesz żądanie okupu. Płacić czy nie? Choć zapłacenie okupu może kusić, obiecując szybkie rozwiązanie problemu, nigdy nie możesz mieć pewności, że zadziała. Nawet jeśli spełnisz żądanie cyberprzestępców i przekażesz im pieniądze, nie musi to oznaczać, że odzyskasz dostęp do urządzenia, programu lub danych ani że Twoje dane nie zostaną nigdzie upublicznione i wykorzystane przez oszustów. Dodatkowo zapłata okupu zachęca przestępców do dalszych działań, zarówno względem Ciebie, jak i innych internautów. W końcu osiągnęli swój cel i otrzymali pieniądze, prawda?

Jeśli zorientujesz się, że Twoje urządzenie zostało zainfekowane oprogramowaniem ransomware:

1. Nigdy nie płać okupu.
2. Odłącz zainfekowane urządzenie od internetu. Nie wyłączaj sprzętu i nie odcinaj go od zasilania, chyba, że nie jest możliwe odłączenie go od sieci.
3. Zachowaj notatkę dotyczącą okupu oraz przykładowe zainfekowane pliki.
4. Jeśli jest to możliwe, uruchom program antywirusowy, by usunąć złośliwe oprogramowanie.
5. Odwiedź stronę nomoreransom.org (dostępna w języku polskim) lub id-ransomware.malwarehunterteam.com. To narzędzia, które na podstawie notatki dot. okupu i zaszyfrowanych plików może pomóc w określeniu, z którą rodziną ransomware masz do czynienia. Jeśli istnieje dla niej dekryptor, otrzymasz też instrukcję postępowania w celu próby odzyskania plików. Jeśli instrukcja będzie dostępna, postępuj ściśle według niej.
6. Zgłoś problem do zespołu CSIRT NASK. Sprawdź, jak zgłosić oszustwo internetowe.

Jak zabezpieczyć się przed atakami ransomware?

Im lepiej będziesz zapobiegać atakom typu ransomware, tym większa szansa, że nie padniesz ich ofiarą. Co zatem robić, by zwiększyć swoje bezpieczeństwo?

1. Regularnie wykonuj kopie zapasowe swoich danych. Dzięki backupom, nawet jeżeli padniesz ofiarą ransomware i nie uda Ci się odzyskać zaszyfrowanych plików, nadal będziesz mieć do nich dostęp. Do tworzenia kopii zapasowych możesz wykorzystać Acronis Cyber Protect (Acronis Backup).
2. Zabezpiecz swoje urządzenie dobrym oprogramowaniem antywirusowym.
3. Pamiętaj o regularnej aktualizacji oprogramowania.
4. Korzystaj z sieci bezpiecznie: nie klikaj podejrzanych linków ani nie pobieraj załączników i aplikacji z niepewnych źródeł.
5. Zachowaj ostrożność korzystając z publicznych sieci: ogranicz swoje działania do minimum i pamiętaj o korzystaniu z VPN.

Dlaczego firmy powinny martwić się o oprogramowanie ransomware?

Oprogramowanie ransomware może doprowadzić do upadku firmy, o czym wiele instytucji i firm już zdążyło się przekonać. Unieruchomienie komputerów, zwłaszcza pracujących w sieci (infekcja zaczyna się na jednym stanowisku, po czym może zablokować później całą sieć) może doprowadzić do ogromnych strat finansowych. W tym przypadku, nie tylko jesteśmy zmuszeni zapłacić za odblokowanie dostępu, ale sami tracimy dochód i klientów.

Zabezpiecz się za pomocą oprogramowania anty-ransomware

Nie ma lepszego sposobu na rozpoznanie, usunięcie i zapobieganie ransomware niż użycie oprogramowania antywirusowego. Sprawdź bogatą ofertę oprogramowania chroniącego i optymalizującego pracę Twojego komputera. Nie czekaj, dodaj usługę do swojego konta w home.pl już dziś lub skorzystaj z pomocy naszych specjalistów, aby dobrać najlepszy produkt dopasowany do swoich potrzeb.

• Aplikacje antywirusowe dostępne w markecie home.pl
• Aplikacje chroniące Twoje urządzenia mobilne z systemem Android oraz iOS
• Avast Internet Security
• Bitdefender Antyvirus
• ESET NOD 32
• Norton Security Online