Jak ochronić komputer przed wirusami? 8 rad dla internautów

Z cyberatakami zmierzył się niemal każdy aktywny użytkownik sieci. Tylko w 2023 roku do CERT Polska wpłynęło ponad 210 tys. zgłoszeń uznanych za zgłoszenia dotyczące incydentów cyberbezpieczeństwa. Z roku na rok szkodliwych oprogramowań i aplikacji przybywa, podobnie jak pomysłów cyberprzestępców na nowe kampanie phishingowe. Na szczęście twórcy doskonałych narzędzi zabezpieczających i programów antywirusowych nie mają zamiaru spocząć na laurach. Dowiedz się, czym jest ochrona komputera przed wirusami, co zwracać uwagę podczas korzystania z internetu, na jakie programy uważać i które narzędzia całkowicie zabezpieczą Twój komputer przed cyberprzestępczością.

SPIS TREŚCI

• Ochrona komputera przed wirusami. Jakie zagrożenia czyhają w sieci?
• Arsenał cyberprzestępców. W kogo uderzają wirusy?
• Najpopularniejsze kanały infekcji wirusami
• Wirusy a socjotechnika. Jak manipulują nami cyberprzestępcy?
• Jak obronić się przed cyberzagrożeniami? 8 rad ekspertów

Ochrona komputera przed wirusami. Jakie zagrożenia czyhają w sieci?

Skala zagrożenia, z którą musi zmagać się przeciętny internauta, jest coraz większa. Aby uświadomić sobie, jak ważne są zabezpieczenia przed cyberatakami, przyjrzyjmy się statystykom. W 1994 roku odnotowywano średnio 1 nowy wirus na godzinę. 2006 rok to 1 nowy wirus na minutę, rok 2011 – 1 nowy wirus na sekundę. W 2019 było to już 342 000  nowych, szkodliwych programów… dziennie! To niemal 4 nowe wirusy na sekundę. Siły współczesnych cyberzagrożeń nie wolno bagatelizować – mogą one uderzyć w każdego użytkownika internetu. To dlatego tak ważna jest ochrona komputera przed wirusami odpowiednim oprogramowaniem.

Arsenał cyberprzestępców. W kogo uderzają wirusy?

Współczesne cyberzagrożenia mogą zaatakować zarówno firmę, jak i zwykłego użytkownika. Straty mogą być ogromne: utrata danych, pieniędzy, reputacji Arsenał cyberprzestępców jest szeroki, stąd tak duża potrzeba ochrony komputera przed wirusami. Oto rodzaje zagrożeń, z którymi muszą się mierzyć internauci:

• Wirus komputerowy – szkodliwy program przenoszący się poprzez pliki i powielający się. Wirusy komputerowe wykorzystują systemy operacyjne oraz aplikacje, aby się replikować.
• Konie trojańskie – oprogramowanie, podszywające się pod interesujące użytkownika aplikacje, implementujące szkodliwe, ukryte przed użytkownikiem funkcje.
• Exploity – ataki wykorzystujące luki w aplikacji, sieci lub sprzęcie. Atak często jest przeprowadzany z użyciem oprogramowania lub kodu, usiłującego przejąć kontrolę nad systemem lub wykraść dane przechowywane w sieci.
• Spam – niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne, najczęściej wysyłane masowo do internautów.
  Dowiedz się więcej: Co to jest spam?
• Phishing – wyłudzanie informacji poprzez wiadomości mailowe poprzez podawanie się za inną osobę lub instytucję. 
  Dowiedz się więcej: Co to jest Phishing?
• Cryptolockery (ransomware) –  wirus, rozpowszechniany za pomocą narzędzi exploit, które infiltrują komputer użytkownika wykorzystując luki w zabezpieczeniach przestarzałego oprogramowania. 
  Dowiedz się więcej: Co to jest Cryptolocker?
• Keylogger – program szpiegujący, rejestrujący znaki wciskane na klawiaturze przez użytkownika. Najczęściej wykorzystywane przy przechwytywaniu danych logowania, takich jak nazwy i hasła.
  Dowiedz się więcej: Co to jest Keylogger?
• Ataki DDoS – ataki hakerskie, które są kierowane na usługi sieciowe lub systemy komputerowe i mają na celu zajęcie wolnych zasobów, aby uniemożliwić funkcjonowanie całej usługi w Internecie.
  Dowiedz się więcej: Co to jest atak DDoS?
• Brute Force – technika łamania haseł lub kluczy kryptograficznych, która polega na sprawdzeniu wszystkich ich dostępnych kombinacji.
  Dowiedz się więcej: Co to jest atak Brute Force?
• Spyware – oprogramowanie szpiegujące, które gromadzi i udostępnia informacje o komputerze lub sieci bez zgody i wiedzy użytkownika.
  Dowiedz się więcej: Co to jest Spyware?
• Botnet – grupa zainfekowanych szkodliwym oprogramowaniem komputerów, które pozostają w ukryciu przed użytkownikiem i pozwalają na sprawowanie zdalnej kontroli nad wszystkimi komputerami, pozostającymi w ramach działania botnetu.

Najpopularniejsze kanały infekcji wirusami

Internet jest pełen miejsc, w których możemy spotkać się z cyberzagrożeniami. Warto wiedzieć, gdzie możemy najłatwiej stracić kontrolę nad swoimi danymi lub pobrać nieprzyjazne oprogramowanie. Najpopularniejszymi kanałami cyberataków są:

• E-mail i komunikatory
• Dziury w systemie
• USB (np. pendrive)
• Portale społecznościowe

Wirusy a socjotechnika. Jak manipulują nami cyberprzestępcy?

Współczesne cyberataki coraz częściej wykorzystują nieświadomość internautów. Socjotechniki są najczęściej praktykowane przez osoby wykradające poufne dane i wiążą się z konsekwencjami dla użytkownika. Zagrożenie ciężko rozpoznać, a atak może być prowadzony przez długi czas. Ofiara często jest zmanipulowana, a atakujący może podawać się za kogoś innego lub wykorzystywać kradzioną tożsamość.

Socjotechnika często wykorzystuje metody związane z phishingiem. Wykorzystywany jest wizerunek znanych marek, a użytkownik jest skłaniany do natychmiastowego, nieprzemyślanego działania. Częste jest również zastraszanie internauty.

8 rad ekspertów – ochrona komputera przed wirusami

✔ Chroń wszystkie swoje urządzenia i usługi

Urządzenia, z których korzystasz do pracy z danymi firmowymi, muszą być koniecznie chronione dobrym rozwiązaniem antywirusowym. Nieuwaga przy wymianie danych z innym użytkownikiem może skutkować dostaniem się danych w niepowołane ręce – aby tego uniknąć, koniecznie zadbaj o bezpieczny sposób ich przekazywania. Zadbaj o solidne, unikatowe hasła do sprzętów i programów, z których korzystasz.

✔ Aktualizuj oprogramowanie!

Nowe luki w zabezpieczeniach systemów i aplikacji pojawiają się bardzo często. Wykorzystują je przestępcy, którzy zdają sobie sprawę z beztroski użytkowników. Gdy otrzymujesz powiadomienie o dostępnej aktualizacji, czym prędzej ją zainstaluj.

✔ Zadbaj o konfigurację sieci Wi-Fi

Ochrona urządzeń nic nie da, jeśli atakujący dostanie się do domowej sieci Wi-Fi. Ustaw silne hasło i wybierz szyfrowanie WPA2.

✔ Zadbaj o konfigurację domowego routera

Zmień domyślne hasło do zarządzania routerem. Zadbaj także o jego cykliczną aktualizację.

✔ Korzystaj z połączenia VPN w obcych sieciach

Połączenie VPN jest świetnym rozwiązaniem, gdy musisz pracować w sieciach, nad którymi nie masz kontroli. Atakujący często tworzą własne sieci Wi-Fi, które podszywają się pod inne sieci (np. kawiarni, w której właśnie przebywasz). Możesz po prostu wybrać taki program antywirusowy, który posiada moduł VPN albo zdecydować się na osobne rozwiązanie, np. AVG Secure VPN.

✔ Blokuj urządzenie, gdy od niego odchodzisz

Nie daj komuś szansy na podejrzenie zawartości ekranu swojego firmowego komputera. Pamiętaj, aby blokować swój sprzęt za każdym razem, kiedy się od niego oddalasz.

✔ Korzystaj ze sprzętu firmowego tylko do pracy

Aktywność prywatna powinna odbywać się wyłącznie z użyciem urządzeń prywatnych. Nie korzystaj do pracy z urządzeń i usług niezaaprobowanych przez dział IT Twojej firmy.

✔ Bądź czujny podczas home office

Na poczcie firmowej i stronach także mogą się pojawiać cyberzagrożenia. Podczas pracy w systemie home office zwracaj szczególną uwagę na e-maile z linkami i załącznikami. Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie pracy zdalnej.

Czytaj więcej

• Phishing. Jak chronić się przed oszustami w Internecie?